بعد از ظهور اینترنت و رشد و توسعه کسبوکارهای اینترنتی به صورت کلی سه نوع مدل کسب‌وکار را می‌توان از هم تمییز نمود. نخست، کسبوکارهای سنتی یا فیزیکی که فقط از روش‌هایی نظیر تماس مستقیم و رودررو با مشتریان برای پیشبرد و هدایت عملیات در کسب‌وکارشان استفاده می‌کنند. این مدل از کسب‌وکارها را کسبوکارهای آجر و ملات[1] نامگذاری نموده‌اند تا به ماهیت سنتی و فیزیکی شان اشاره کند.
نوع دوم از مدل‌های کسب‌وکار، کسبوکارهای اینترنتی است که به واسطه نقش کلیک کردن[2] برای هدایت عملیات به کسبوکارهای کلیک معروف شده‌اند. در این مدل از کسب‌وکارها، صرفا از روش‌ها و فناوری‌های اینترنتی مانند وب سایت، ایمیل، FTP و سایر فناوری‌های مبتنی بر اینترنت برای تعامل با مشتریان استفاده می‌شود.
سومین مدل کسب‌وکارها، مدل‌های کسب‌وکار آجر و کلیک[3] یا کلیک و ملات[4] است که به کسب‌وکارهایی اطلاق می‌شود که هم از روش‌های سنتی هدایت کسب‌وکار و هم از روش‌های اینترنتی برای تعامل با مشتریان باهم و توامان استفاده می‌شوند. به عبارت دیگر در این مدل، کانال‌های فروش سنتی می‌توانند در کنار کانال‌های فروش اینترنتی به صورت یکپارچه و هماهنگ با یکدیگر عمل کنند.
مزیت‌های استفاده از مدل آجر و کلیک
برخی از مزایای استفاده از راهبردهای آجر و کلیک در کسب‌وکارها عبارتند از:
1) تمرکز به شایستگی‌های محوری
2) توجه به انواع شبکه‌های تأمین کننده
3) توسعه کانال‌های توزیع موجود
4) افزایش ارزش ویژه برند
5) افزایش اعتماد به کسب‌وکار
6) حفظ مشتریان موجود و جذب مشتریان جدید
7) کاهش هزینه سرمایه‌گذاری برای جذب مشتریان
8) کمک به یادگیری سازمانی
مدل آجر و کلیک به کسبوکارهای سنتی پیشنهاد می‌کند که ضمن حفظ رابطه خود با بعد فیزیکی شرکت، بر شایستگی‌ها و دارایی‌های محوری خود تمرکز نموده و آن را برای توسعه کسب‌وکار خود اهرم نمایند. همچنین به کسبوکارهای اینترنتی یا دات کام‌های خالص[5] که بر صرفه‌جویی در هزینه و افزایش کارایی تمرکز دارند، پیشنهاد می‌کند که هزینه‌های مربوط به مدل‌های کسب‌وکار آجر و ملات آنقدر سنگین نیستند و از آن می‌توانند هم برای کسب اعتماد و جذب مشتریان جدید و هم برای ارائه محصولات خود با هزینه نهایی کم استفاده کنند.
[1] Brick-and-Mortar
[2] Click
[3] Bricks and Clicks
[4] Clicks and Mortar
[5] Pure dot.coms
