تاریخ مهم است چون هویت، ارزشها، دیدگاهها، مسائل، تجارب، راهحلها و ارتباط میان آنها در آن نهفته است. در این صفحه قصد دارم با استفاده از دانشنامه ویکیپدیا با تمرکز بر مهمترین کشفیات، اختراعات، نظریههای علمی، رویدادهای جهانی، مشاهیر با تمرکز در ایران به مقایسه تطبیقی آن بپردازم. دقیقا مطمئن نیستم که این کار چه ثمره مشهودی خواهد داشت اما فکر میکنم به من و علاقه مندان به تاریخ سرگذشت تمدنها به خصوص تمدن ایرانی کمک خواهد کرد تا حافظه تاریخی خود را تقویت کنیم و بدانیم در کجا ایستادهایم! گفتنی است این برگه همواره در حال به روزرسانی خواهد بود و کمک شما برای تکمیل آن به خصوص برای فهرست نمودن رخدادهای مهم در دنیا و تدقیق آن بسیار ضروری است.
هرکس گذشته را زیر نگین داشته باشد، زمام آینده را در دست میگیرد؛ هرکس حال را زیر نگین داشته باشد، زمام گذشته را در دست میگیرد.
اورول، ۱۳۶۱، ص ۴۵
سال میلادی | سال خورشیدی | مهمترین کشفیات، اختراعات و نظریات علمی | مهمترین رویدادهای جهانی | نظام سیاسی حاکم در ایران | مهمترین رویدادهای سیاسی در ایران | نامآورترین مشاهیر ایرانی | نامآورترین مشاهیر خارجی |
---|---|---|---|---|---|---|---|
۳۰۰۰- | ۳۶۲۱- | آراتا | |||||
۲۹۸۰- | ۳۶۰۱- | آراتا | |||||
۲۹۶۰- | ۳۵۸۱- | آراتا | |||||
۲۹۴۰- | ۳۵۶۱- | آراتا | |||||
۲۹۲۰- | ۳۵۴۱- | آراتا | |||||
۲۹۰۰- | ۳۵۲۱- | آراتا | |||||
۲۸۸۰- | ۳۵۰۱- | آراتا | |||||
۲۸۶۰- | ۳۴۸۱- | آراتا | |||||
۲۸۴۰- | ۳۴۶۱- | آراتا | |||||
۲۸۲۰- | ۳۴۴۱- | آراتا | |||||
۲۸۰۰- | ۳۴۲۱- | آراتا | |||||
۲۷۸۰- | ۳۴۰۱- | آراتا | |||||
۲۷۶۰- | ۳۳۸۱- | آراتا | |||||
۲۷۴۰- | ۳۳۶۱- | آراتا | |||||
۲۷۲۰- | ۳۳۴۱- | آراتا | |||||
۲۷۰۰- | ۳۳۲۱- | ایلام | |||||
۲۶۸۰- | ۳۳۰۱- | ایلام | |||||
۲۶۶۰- | ۳۲۸۱- | ایلام | |||||
۲۶۴۰- | ۳۲۶۱- | ایلام | |||||
۲۶۲۰- | ۳۲۴۱- | ایلام | |||||
۲۶۰۰- | ۳۲۲۱- | ایلام | |||||
۲۵۸۰- | ۳۲۰۱- | ایلام | |||||
۲۵۶۰- | ۳۱۸۱- | ایلام | |||||
۲۵۴۰- | ۳۱۶۱- | ایلام | |||||
۲۵۲۰- | ۳۱۴۱- | ایلام | |||||
۲۵۰۰- | ۳۱۲۱- | ایلام | |||||
۲۴۸۰- | ۳۱۰۱- | ایلام | |||||
۲۴۶۰- | ۳۰۸۱- | ایلام | |||||
۲۴۴۰- | ۳۰۶۱- | ایلام | |||||
۲۴۲۰- | ۳۰۴۱- | ایلام | |||||
۲۴۰۰- | ۳۰۲۱- | ایلام | |||||
۲۳۸۰- | ۳۰۰۱- | ایلام | |||||
۲۳۶۰- | ۲۹۸۱- | ایلام | |||||
۲۳۴۰- | ۲۹۶۱- | ایلام | |||||
۲۳۲۰- | ۲۹۴۱- | ایلام | |||||
۲۳۰۰- | ۲۹۲۱- | ایلام | |||||
۲۲۸۰- | ۲۹۰۱- | ایلام | |||||
۲۲۶۰- | ۲۸۸۱- | ایلام | |||||
۲۲۴۰- | ۲۸۶۱- | ایلام | |||||
۲۲۲۰- | ۲۸۴۱- | ایلام | |||||
۲۲۰۰- | ۲۸۲۱- | ایلام | |||||
۲۱۸۰- | ۲۸۰۱- | ایلام | |||||
۲۱۶۰- | ۲۷۸۱- | ایلام | |||||
۲۱۴۰- | ۲۷۶۱- | ایلام | |||||
۲۱۲۰- | ۲۷۴۱- | ایلام | |||||
۲۱۰۰- | ۲۷۲۱- | ایلام | |||||
۲۰۸۰- | ۲۷۰۱- | ایلام | |||||
۲۰۶۰- | ۲۶۸۱- | ایلام | |||||
۲۰۴۰- | ۲۶۶۱- | ایلام | |||||
۲۰۲۰- | ۲۶۴۱- | ایلام | |||||
۲۰۰۰- | ۲۶۲۱- | ایلام | |||||
۱۹۸۰- | ۲۶۰۱- | ایلام | |||||
۱۹۶۰- | ۲۵۸۱- | ایلام | |||||
۱۹۴۰- | ۲۵۶۱- | ایلام | |||||
۱۹۲۰- | ۲۵۴۱- | ایلام | |||||
۱۹۰۰- | ۲۵۲۱- | ایلام | |||||
۱۸۸۰- | ۲۵۰۱- | ایلام | |||||
۱۸۶۰- | ۲۴۸۱- | ایلام | |||||
۱۸۴۰- | ۲۴۶۱- | ایلام | |||||
۱۸۲۰- | ۲۴۴۱- | ایلام | |||||
۱۸۰۰- | ۲۴۲۱- | ایلام | |||||
۱۷۸۰- | ۲۴۰۱- | ایلام | |||||
۱۷۶۰- | ۲۳۸۱- | ایلام | |||||
۱۷۴۰- | ۲۳۶۱- | ایلام | |||||
۱۷۲۰- | ۲۳۴۱- | ایلام | |||||
۱۷۰۰- | ۲۳۲۱- | ایلام | |||||
۱۶۸۰- | ۲۳۰۱- | ایلام | |||||
۱۶۶۰- | ۲۲۸۱- | ایلام | |||||
۱۶۴۰- | ۲۲۶۱- | ایلام | |||||
۱۶۲۰- | ۲۲۴۱- | ایلام | |||||
۱۶۰۰- | ۲۲۲۱- | ایلام | |||||
۱۵۸۰- | ۲۲۰۱- | ایلام | |||||
۱۵۶۰- | ۲۱۸۱- | ایلام | |||||
۱۵۴۰- | ۲۱۶۱- | ایلام | |||||
۱۵۲۰- | ۲۱۴۱- | ایلام | |||||
۱۵۰۰- | ۲۱۲۱- | ایلام | |||||
۱۴۸۰- | ۲۱۰۱- | ایلام | |||||
۱۴۶۰- | ۲۰۸۱- | ایلام | |||||
۱۴۴۰- | ۲۰۶۱- | ایلام | |||||
۱۴۲۰- | ۲۰۴۱- | ایلام | |||||
۱۴۰۰- | ۲۰۲۱- | زادروز زرتشت | ایلام | نخستین دین توحیدی و فراگیر جهان، اشاره به ظهور منجی | |||
۱۳۸۰- | ۲۰۰۱- | ایلام | |||||
۱۳۶۰- | ۱۹۸۱- | ایلام | |||||
۱۳۴۰- | ۱۹۶۱- | ایلام | |||||
۱۳۲۰- | ۱۹۴۱- | ایلام | |||||
۱۳۰۰- | ۱۹۲۱- | ایلام | |||||
۱۲۸۰- | ۱۹۰۱- | ایلام | |||||
۱۲۶۰- | ۱۸۸۱- | ایلام | |||||
۱۲۴۰- | ۱۸۶۱- | ایلام | |||||
۱۲۲۰- | ۱۸۴۱- | ایلام | |||||
۱۲۰۰- | ۱۸۲۱- | ایلام | |||||
۱۱۸۰- | ۱۸۰۱- | ایلام | |||||
۱۱۶۰- | ۱۷۸۱- | ایلام | |||||
۱۱۴۰- | ۱۷۶۱- | ایلام | |||||
۱۱۲۰- | ۱۷۴۱- | ایلام | |||||
۱۱۰۰- | ۱۷۲۱- | ایلام | |||||
۱۰۸۰- | ۱۷۰۱- | ایلام | |||||
۱۰۶۰- | ۱۶۸۱- | ایلام | |||||
۱۰۴۰- | ۱۶۶۱- | ایلام | |||||
۱۰۲۰- | ۱۶۴۱- | ایلام | |||||
۱۰۰۰- | ۱۶۲۱- | اختراع الفبای فنیقی | ایلام | ||||
۹۸۰- | ۱۶۰۱- | ایلام | |||||
۹۶۰- | ۱۵۸۱- | ایلام | |||||
۹۴۰- | ۱۵۶۱- | ایلام | |||||
۹۲۰- | ۱۵۴۱- | ایلام | |||||
۹۰۰- | ۱۵۲۱- | ایلام | |||||
۸۸۰- | ۱۵۰۱- | ایلام | |||||
۸۶۰- | ۱۴۸۱- | ایلام | |||||
۸۴۰- | ۱۴۶۱- | ایلام | |||||
۸۲۰- | ۱۴۴۱- | ایلام | |||||
۸۰۰- | ۱۴۲۱- | ایلام | |||||
۷۸۰- | ۱۴۰۱- | ایلام | |||||
۷۶۰- | ۱۳۸۱- | ایلام | |||||
۷۴۰- | ۱۳۶۱- | ایلام | |||||
۷۲۰- | ۱۳۴۱- | ایلام | |||||
۷۰۰- | ۱۳۲۱- | ایلام | |||||
۶۸۰- | ۱۳۰۱- | مادها | |||||
۶۶۰- | ۱۲۸۱- | مادها | |||||
۶۴۰- | ۱۲۶۱- | مادها | |||||
۶۲۰- | ۱۲۴۱- | مادها | |||||
۶۰۰- | ۱۲۲۱- | مادها | |||||
۵۸۰- | ۱۲۰۱- | مادها | |||||
۵۶۰- | ۱۱۸۱- | مادها | |||||
۵۴۰- | ۱۱۶۱- | هخامنشیان | شورش داریوش علیه گوماتا، سلطنت کوروش کبیر، فتح لیدیا، فتح بابل، ساخت پاسارگاد | ||||
۵۲۰- | ۱۱۴۱- | هخامنشیان | |||||
۵۰۰- | ۱۱۲۱- | هخامنشیان | ساخت تخت جمشید | ||||
۴۸۰- | ۱۱۰۱- | هخامنشیان | سلطنت خشایارشا، ساخت بزرگترین ارتش جهان،، فتح آتن و آکروپولیس، اولین قتل پادشاه توسط پسر، نبرد ماراتون، نبرد ترموپیل، نبرد سالامیس | سقراط | |||
۴۶۰- | ۱۰۸۱- | هخامنشیان | |||||
۴۴۰- | ۱۰۶۱- | ظهور بودا | هخامنشیان | ||||
۴۲۰- | ۱۰۴۱- | هخامنشیان | افلاطون | ||||
۴۰۰- | ۱۰۲۱- | هخامنشیان | ارسطو | ||||
۳۸۰- | ۱۰۰۱- | هخامنشیان | |||||
۳۶۰- | ۹۸۱- | هخامنشیان | |||||
۳۴۰- | ۹۶۱- | حمله اسکندر | سلوکیان | ||||
۳۲۰- | ۹۴۱- | سلوکیان | |||||
۳۰۰- | ۹۲۱- | سلوکیان | |||||
۲۸۰- | ۹۰۱- | سلوکیان | |||||
۲۶۰- | ۸۸۱- | سلوکیان | |||||
۲۴۰- | ۸۶۱- | اشکانیان | |||||
۲۲۰- | ۸۴۱- | اختراع کاغذ | اشکانیان | ||||
۲۰۰- | ۸۲۱- | اشکانیان | |||||
۱۸۰- | ۸۰۱- | اشکانیان | |||||
۱۶۰- | ۷۸۱- | اشکانیان | |||||
۱۴۰- | ۷۶۱- | اشکانیان | |||||
۱۲۰- | ۷۴۱- | اشکانیان | |||||
۱۰۰- | ۷۲۱- | اشکانیان | |||||
۸۰- | ۷۰۱- | اشکانیان | |||||
۶۰- | ۶۸۱- | اشکانیان | |||||
۴۰- | ۶۶۱- | اشکانیان | |||||
۲۰- | ۶۴۱- | اشکانیان | |||||
۰ | ۶۲۱- | ولادت عیسی مسیح (ع) | اشکانیان | ||||
۲۰ | ۶۰۱- | اشکانیان | |||||
۴۰ | ۵۸۱- | اشکانیان | |||||
۶۰ | ۵۶۱- | اشکانیان | |||||
۸۰ | ۵۴۱- | اشکانیان | |||||
۱۰۰ | ۵۲۱- | اشکانیان | |||||
۱۲۰ | ۵۰۱- | اشکانیان | |||||
۱۴۰ | ۴۸۱- | اشکانیان | |||||
۱۶۰ | ۴۶۱- | اشکانیان | |||||
۱۸۰ | ۴۴۱- | اشکانیان | |||||
۲۰۰ | ۴۲۱- | اشکانیان | |||||
۲۲۰ | ۴۰۱- | رسمی شدن دین مسیح در روم | اشکانیان | سلطنت اردشیر بابکان، ظهور آیین مانی، گرویدن ارمنستان به مسحیت | |||
۲۴۰ | ۳۸۱- | ساسانیان | |||||
۲۶۰ | ۳۶۱- | ساسانیان | |||||
۲۸۰ | ۳۴۱- | ساسانیان | |||||
۳۰۰ | ۳۲۱- | ساسانیان | |||||
۳۲۰ | ۳۰۱- | ساسانیان | |||||
۳۴۰ | ۲۸۱- | ساسانیان | |||||
۳۶۰ | ۲۶۱- | ساسانیان | |||||
۳۸۰ | ۲۴۱- | ساسانیان | |||||
۴۰۰ | ۲۲۱- | ساسانیان | |||||
۴۲۰ | ۲۰۱- | ساسانیان | |||||
۴۴۰ | ۱۸۱- | ساسانیان | |||||
۴۶۰ | ۱۶۱- | ساسانیان | |||||
۴۸۰ | ۱۴۱- | ساسانیان | |||||
۵۰۰ | ۱۲۱- | ساسانیان | |||||
۵۲۰ | ۱۰۱- | ساسانیان | |||||
۵۴۰ | ۸۱- | ساسانیان | |||||
۵۶۰ | ۶۱- | ولادت حضرت محمد (ص) | ساسانیان | ||||
۵۸۰ | ۴۱- | ساسانیان | |||||
۶۰۰ | ۲۱- | ساسانیان | |||||
۶۲۰ | ۱- | هجرت حضرت محمد (ص) | ساسانیان | ||||
۶۴۰ | ۱۹ | ایجاد امت اسلام در عربستان | خلفای راشدین | ||||
۶۶۰ | ۳۹ | خلفای راشدین | |||||
۶۸۰ | ۵۹ | خلفای اموی | |||||
۷۰۰ | ۷۹ | خلفای اموی | |||||
۷۲۰ | ۹۹ | خلفای اموی | |||||
۷۴۰ | ۱۱۹ | خلفای اموی | |||||
۷۶۰ | ۱۳۹ | ||||||
۷۸۰ | ۱۵۹ | ||||||
۸۰۰ | ۱۷۹ | ||||||
۸۲۰ | ۱۹۹ | طاهریان | جنگ انزن | ||||
۸۴۰ | ۲۱۹ | طاهریان | |||||
۸۶۰ | ۲۳۹ | طاهریان | |||||
۸۸۰ | ۲۵۹ | سامانیان، صفاریان | |||||
۹۰۰ | ۲۷۹ | اختراع باروت | سامانیان | ||||
۹۲۰ | ۲۹۹ | سامانیان، زیاریان | |||||
۹۴۰ | ۳۱۹ | سامانیان، زیاریان، بوییان | |||||
۹۶۰ | ۳۳۹ | سامانیان، زیاریان، بوییان | سلطنت شاه عباس | ||||
۹۸۰ | ۳۵۹ | سامانیان، زیاریان، بوییان | |||||
۱۰۰۰ | ۳۷۹ | زیاریان، بوییان | |||||
۱۰۲۰ | ۳۹۹ | زیاریان، بوییان | |||||
۱۰۴۰ | ۴۱۹ | زیاریان، غزنویان، سلجوقیان | |||||
۱۰۶۰ | ۴۳۹ | زیاریان، سلجوقیان | سلطنت شاه سلطان حسین | ||||
۱۰۸۰ | ۴۵۹ | آغاز جنگهای صلیبی | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||
۱۱۰۰ | ۴۷۹ | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
۱۱۲۰ | ۴۹۹ | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
۱۱۴۰ | ۵۱۹ | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
۱۱۶۰ | ۵۳۹ | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
۱۱۸۰ | ۵۵۹ | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
۱۲۰۰ | ۵۷۹ | اختراع قطب نما | |||||
۱۲۲۰ | ۵۹۹ | ||||||
۱۲۴۰ | ۶۱۹ | ایلخانیان | |||||
۱۲۶۰ | ۶۳۹ | ایلخانیان | |||||
۱۲۸۰ | ۶۵۹ | ایلخانیان | |||||
۱۳۰۰ | ۶۷۹ | ایلخانیان | |||||
۱۳۲۰ | ۶۹۹ | آغاز جنگ صدساله انگلستان و فرانسه | ایلخانیان | ||||
۱۳۴۰ | ۷۱۹ | ایلخانیان | |||||
۱۳۶۰ | ۷۳۹ | تیموریان | |||||
۱۳۸۰ | ۷۵۹ | تیموریان، آققویونلو، قراقویونلو | |||||
۱۴۰۰ | ۷۷۹ | تیموریان، آققویونلو، قراقویونلو | |||||
۱۴۲۰ | ۷۹۹ | تیموریان، آققویونلو، قراقویونلو | |||||
۱۴۴۰ | ۸۱۹ | اختراع دستگاه چاپ | سقوط قسطنطنیه | تیموریان، آققویونلو، قراقویونلو | |||
۱۴۶۰ | ۸۳۹ | تیموریان، آققویونلو، قراقویونلو | |||||
۱۴۸۰ | ۸۵۹ | کشف قاره امریکا | تیموریان، آققویونلو | ||||
۱۵۰۰ | ۸۷۹ | صفویان | |||||
۱۵۲۰ | ۸۹۹ | آغاز شیوع آبله | صفویان | ||||
۱۵۴۰ | ۹۱۹ | نظریه خورشید مرکزی | صفویان | ||||
۱۵۶۰ | ۹۳۹ | جنگ لپانتو | صفویان | گالیله | |||
۱۵۸۰ | ۹۵۹ | صفویان | |||||
۱۶۰۰ | ۹۷۹ | صفویان | |||||
۱۶۲۰ | ۹۹۹ | صفویان | |||||
۱۶۴۰ | ۱۰۱۹ | صفویان | |||||
۱۶۶۰ | ۱۰۳۹ | صفویان | |||||
۱۶۸۰ | ۱۰۵۹ | صفویان | |||||
۱۷۰۰ | ۱۰۷۹ | اختراع ماشین بخار | جنگ پلتاوا | صفویان | |||
۱۷۲۰ | ۱۰۹۹ | صفویه | حمله افغان به ایران | ||||
۱۷۴۰ | ۱۱۱۹ | اختراع شِشَکان | آغاز جنگ هفت ساله اروپا، جنگ کالدون | افشاریان | |||
۱۷۶۰ | ۱۱۳۹ | نظریه اکسیژنی احتراق | جنگ استفلال امریکا | زندیان | |||
۱۷۸۰ | ۱۱۵۹ | اختراع واکسن | زندیان | ||||
۱۸۰۰ | ۱۱۷۹ | جنگ اولم، جنگ واترلو | قاجاریان | پیمان گلستان | کارل مارکس | ||
۱۸۲۰ | ۱۱۹۹ | اختراع تلگراف | قاجاریان | سلطنت محمدمیرزا، پیمان ترکمنچای | |||
۱۸۴۰ | ۱۲۱۹ | نظریه تکامل، اختراع یخچال، کشف داروی بیهوشی، فولادسازی صنعتی | نبرد کریمه | قاجاریان | |||
۱۸۶۰ | ۱۲۳۹ | اختراع تلفن، اختراع برق، پاستوریزه کردن | جنگ انفصال امریکا، شیوع وبا | قاجاریان | قتل امیرکبیر | گاندی، ماکس وبر | |
۱۸۸۰ | ۱۲۵۹ | اختراع اتوموبیل، اختراع رادیو، اختراع سیستم فاضلاب | جنگ پیکار میوند، جنگ چین و ژاپن، جنگ امریکا و اسپانیا، آنفلونزای روسی | قاجاریان | مائو تسهتونگ | ||
۱۹۰۰ | ۱۲۷۹ | نظریه کوانتومی، نظریه نسبیت انیشتین، نظریه صفحات تکتونیک، اختراع هواپیما، اختراع دستگاه تهویه هوا | جنگ جهانی اول، جنگ روسیه و ژاپن | قاجاریان | انقلاب مشروطه، شکست قرارداد ۱۹۱۹، به توپ بستن مجلس، قحطی بزرگ ایران | ||
۱۹۲۰ | ۱۲۹۹ | کشف پنیسیلین، اختراع تلویزیون، فن پرتاب موشک، شکافت هستهای | جنگ جهانی دوم | پهلوی | کودتای ۱۲۹۹، سلطنت رضاشاه، تغییر نام پرشیا به ایران، کودتای ۱۳۳۲ | مارتین لوتر کینگ | |
۱۹۴۰ | ۱۳۱۹ | اختراع ترانزیستور، اختراع کامپیوتر، نظریه بازیها | جنگ کره، جنگ ویتنام، آنفلونزای آسیایی | پهلوی | ملی شدن نفت | ||
۱۹۶۰ | ۱۳۳۹ | اختراع اینترنت، اختراع قرص | جنگ شوروی در افغانستان | پهلوی | قیام ۱۵ خرداد، انقلاب سفید، انقلاب اسلامی | ||
۱۹۸۰ | ۱۳۵۹ | سقوط دیوار برلین، انحلال شوروی، حمله امریکا به عراق، شیوع ایدز | جمهوری اسلامی | جنگ تحمیلی | |||
۲۰۰۰ | ۱۳۷۹ | ۱۱ ستامپر و حمله امریکا به افعانستان، ظهور داعش، جنگ داخلی سوریه، جنگ داخلی یمن، اپیدمی ویروس کرونا | جمهوری اسلامی | برجام و لغو آن | |||
۲۰۲۰ | ۱۳۹۹ | جمهوری اسلامی |