«کرونا را شکست میدهیم» شعاری (Slogan) است که دولت برای مواجهه با شیوع ویروس کرونا در رسانههای کشور به کارگرفته است؛ اما در وضعیت فعلی، دولت باید شعاری را همراستا با راه حل (Solution) به مردم منتقل مینمود. زمانی که درباره راه حل صحبت میکنیم باید درباره راهبردی برای حل یک مساله صحبت کنیم اما زمانی که حرف از شعار میزنیم، تنها درباره پیامی فکر میکنیم که قصد داریم به مخاطبانمان منتقل کنیم. همه راه حل ها معطوف به حل مساله هستند اما این امر برای شعارها صدق نمیکند. اگرچه راه حل و شعار را میتوانیم در یک توالی منطقی بیابیم؛ بعد از اینکه مساله را از زوایای مختلف به خوبی واکاوی کردیم و با تکنیکهای تحلیل موقعیت، از وضعیت فعلی خودمان درباره مساله آگاهی یافتیم، میتوانیم به تعریف هدف بپردازیم. سپس میتوانیم برای اهدافمان، راهبردهای عملیاتی پیشنهاد دهیم و در آخر برای اینکه راهبردمان اجرایی شود، نیاز به ارتباطات و انتقال پیام به مخاطبانمان داریم و چه بهتر که پیام خود را در قالب شعار به مخاطبانمان بگوییم زیرا که شعار خوب، عبارتی است که به آسانی میتوان توجه مخاطبان را جلب نمود، آن را به یاد آورد و درنتیجه برای انتقال پیام بسیار کارامد است.
یکی از راهکارها برای واکاوی شعار «کرونا را شکست میدهیم»، برگشت این توالی از آخر به اول است؛ این شعار برای انتقال پیامهایی با مضمونی شبیه به مورد ذیل و نظایر آن ایده پردازی شده است: «ما با کمک یکدیگر ویروس کرونا را از بین میبریم.»
«ما» در اینجا اشاره به دولت و ملت دارد. ما تنها در سایه اعتماد میان دولت و ملت شکل میگیرد. «شکست میدهیم» اشاره به هدف مشترکمان دارد که همان نابودی ویروس کرونا است. پیام معطوف به آینده است و تحقق یک رخداد را وعده میدهد که با کمک دولت و ملت رخ میدهد. گوینده این فعل دولت است اما مخاطب آن هم دولت و هم ملت است. پیام خیلی مستقیم و احساسی است و بر وعده آتی از همکاری مشترک تکیه میکند. لحن پیام خودمانی، و پرشور است. این شعار برای نابودی و ریشه کنی ویروس کرونا طراحی شده است. پیام و به تبع شعار، هیچ سرنخی به مخاطب درباره نوع برنامه و رویکرد مواجهه فاعل برای مقابله با کرونا به دست نمیدهد بلکه صرفا آینده مشترکی را ترسیم میکند. به نظر میرسد ایده پردازان این شعار قصد داشتند، زمانی که مخاطبان این پیام را دریافت میکنند، احساس امید کرده و به آینده خوشبین باشند ولی آنها را دعوت به انجام کاری نمیکند (Call to act) جز اعتماد به دولتشان.
ویروس کرونا در زمانی وارد کشور شد که جامعه به واسطه شکست برجام و افزایش تحریمهای اقتصادی، فشار زیادی را متحمل شده است. در سالی که فواجع طبیعی، مصیبتهای بسیاری را برای بخش هایی از جامعه به وجود آورد که هنوز هم مسائل آنها مرتفع نشده و اتفاقات و رخدادهای زیادی به همراه ناکارآمدی دولت از حل مسالههای عمومی باعث افزایش نارضایتی و کاهش اعتماد عمومی به دولت شده است. همچنین کشور به روزهای آخر سال خود نزدیک شده و فرهنگ جامعه حکایت از تعطیلات نوروز و دیدوبازدید و سفر عید دارد.
با توجه به وضعیت فعلی که مرور شد، از آنجایی که ویروس کرونا به علت ناشناخته بودن و نیز شیوع بالای آن یک تهدید جدی نه تنها برای کشور بلکه برای بشر محسوب می شود، بهتر این بود که در راستای برنامه راهبردی و عملیاتی که سازمان بهداشت جهانی با هدف اصلی جلوگیری از انتقال انسان به انسان (اینجا را بخوانید!) پیشنهاد داده بود، صورتبندی شود. شعار دولت، میتوانست عبارتی برای اشاره به برنامهای برای جلوگیری از شیوع و انتقال کرونا باشد. شعاری که اقدام عملی مخاطبان را در چنین وضعیتی موجب شود؛ برنامهای که به جای ترسیم آینده بهتر، با لحنی منطقی از آنها طلب کاری را کند. اگرچه حفظ سلامت عمومی به عنوان یک کالای عمومی از اصلی ترین وظایف هر دولتی است اما با توجه بی اعتمادی حاکم بر فضای جامعه و تجهیزات و سرمایه پایین دولت برای مواجهه با کرونا (باتوجه به درخواست 5 میلیارد دلاری دولت از صندوق بین المللی پول و نیز کمک های ارسالی سازمان بهداشت جهانی و اتحادیه اروپا برای ایران)، مخاطب را به جای «ما» تنها ملت بداند که باید با انجام فعلی، این مشکل را حل کنند. پیامها و شعارهای امروز مانند «قطع زنجیره»، «به هم دست ندهیم»، «سفر ممنوع» که از رسانهها میشنویم، میتوانست موفق تر از شعار «کرونا را شکست میدهیم» برای حل این مساله عمومی باشد.