یادم هست که در دوران کودکی، چندسالی بحث کتک خوردن دانش آموزان از معلمان موضوع محافل بود. آن زمان، کسی تلفن همراه نداشت تا فیلمی بگیرد، چه برسد به آن که آن فیلم به هزاران نفر نیز مخابره شود. اگر کشیدهای زده میشد، تنها بچههای همان کلاس آن را مشاهده میکردند و صدای آن حتی به گوش کلاس کناری هم نمیرسید. اما امروزه به لطف فناوری ارتباطات، صدای سیلی خیلی بلندتر از قبل شده است و دیگر نقل و قسم شاهدان، نتیجه پزشکی قانونی، شکایت والدین، نظر کارشناسان و مدیران وزارت آموزش و پرورش و امثالهم برای بررسی لازم نیست؛ همه این موارد کوتاه شده و حکم فورا صادر میشود. امروز اگر کسی سیلی بزند یا سیلی بخورد، صدای آن میتواند جماعتی را متاثر کند.
در هفته جاری نیز کشیدهای زده شده است. سیلی که گویا از طرف نماینده مجلس به مامور راهنمایی و رانندگی ناجا زده شده است. فکر میکنم درستتر آن باشد که بگوییم سیلی از طرف یک عضو قوه مقننه به عضوی در قوه قضاییه زده شده است. شاید هم دقیقتر آن باشد که بگوییم سیلی از طرف نماینده مردم به نماینده قانون زده شده است. این را نیز میتوان گفت که سیلی از طرف قانون گذار (یا به قول ما، خط مشی گذار) به مجری خط مشی (در اینجا کارگزار سطح خیابان) زده شده است. اگر هم بخواهم خیلی بیشتر بسطش دهیم، این را نیز می توانیم بگوییم که سیلی از طرف نماینده آزادی به نماینده عدالت زده شده است.
فارغ از دردمند و صاحب درد، اگر با نتیجه قبل بحث را جمع بندی کنیم، مورد دیگری را نیز میتوانیم در ویدئو ببینیم و آن، این است که به نظر میرسد، حضار، طرف عدالت را گرفتند تا آزادی. به خودم میگم اگر حاضران به سبک روش تحقیق ما دانشجویان! نمونهای از جامعه خود باشند، شاید بتوانیم این فرضیه را احصا کنیم که ایرانیان عدالت را به آزادی ترجیح میدهند! این نتیجه گویا در دوران مشروطه نیز صدق میکرد. مطلبی را به خاطر دارم که نوشته شده بود: هدف از مشروطه برقراری قانون (با کمی اغماض عدالت) بود و نه آزادی! و این مطالبهای است که ایرانیان میخواهند! بنده فکر نمیکنم این نتیجه درستی باشد. زیرا از طرف دیگر یادم میآید که در مقالهای درباره مقایسه آزادی و عدالت خواندم که اگر در جامعهای عدالت باشد و آزادی نباشد، ممکن است آزادی انسانها به نام عدالت، محدود گردد ولی اگر در جامعهای، آزادی باشد و عدالت نباشد، انسانها حداقل میتوانند در برابر آن نظام، حق خود را طلب نمایند. درهرسو، لطفا کودکان را تنبیه فیزیکی نکنید!
پ.ن: نه سیلی زننده نماینده آزادی است و نه سیلی خورده نماینده عدالت.