تاریخ مهم است چون هویت، ارزش‌ها، دیدگاه‌ها، مسائل، تجارب، راه‌حل‌ها و ارتباط میان آنها در آن نهفته است. در این صفحه قصد دارم با استفاده از دانشنامه ویکیپدیا با تمرکز بر مهم‌ترین کشفیات، اختراعات، نظریه‌های علمی، رویدادهای جهانی، مشاهیر با تمرکز در ایران به مقایسه تطبیقی آن بپردازم. دقیقا مطمئن نیستم که این کار چه ثمره مشهودی خواهد داشت اما فکر می‌کنم به من و علاقه مندان به تاریخ سرگذشت تمدن‌ها به خصوص تمدن ایرانی کمک خواهد کرد تا حافظه تاریخی خود را تقویت کنیم و بدانیم در کجا ایستاده‌ایم! گفتنی است این برگه همواره در حال به روزرسانی خواهد بود و کمک شما برای تکمیل آن به خصوص برای فهرست نمودن رخدادهای مهم در دنیا و تدقیق آن بسیار ضروری است.
هرکس گذشته را زیر نگین داشته باشد، زمام آینده را در دست می‌گیرد؛ هرکس حال را زیر نگین داشته باشد، زمام گذشته را در دست می‌گیرد.
اورول، 1361، ص 45
| سال میلادی | سال خورشیدی | مهم‌ترین کشفیات، اختراعات و نظریات علمی | مهم‌ترین رویدادهای جهانی | نظام سیاسی حاکم در ایران | نام پادشاه (رهبر یا دولت) | مهم‌ترین رویدادهای سیاسی در ایران | نام‌آورترین مشاهیر ایرانی | نام‌آورترین مشاهیر خارجی |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 3000- | 3621- | آراتا | ||||||
| 2980- | 3601- | آراتا | ||||||
| 2960- | 3581- | آراتا | ||||||
| 2940- | 3561- | آراتا | ||||||
| 2920- | 3541- | آراتا | ||||||
| 2900- | 3521- | آراتا | ||||||
| 2880- | 3501- | آراتا | ||||||
| 2860- | 3481- | آراتا | ||||||
| 2840- | 3461- | آراتا | ||||||
| 2820- | 3441- | آراتا | ||||||
| 2800- | 3421- | آراتا | ||||||
| 2780- | 3401- | آراتا | ||||||
| 2760- | 3381- | آراتا | ||||||
| 2740- | 3361- | آراتا | ||||||
| 2720- | 3341- | آراتا | ||||||
| 2700- | 3321- | ایلام | ||||||
| 2680- | 3301- | ایلام | ||||||
| 2660- | 3281- | ایلام | ||||||
| 2640- | 3261- | ایلام | ||||||
| 2620- | 3241- | ایلام | ||||||
| 2600- | 3221- | ایلام | ||||||
| 2580- | 3201- | ایلام | ||||||
| 2560- | 3181- | ایلام | ||||||
| 2540- | 3161- | ایلام | ||||||
| 2520- | 3141- | ایلام | ||||||
| 2500- | 3121- | ایلام | ||||||
| 2480- | 3101- | ایلام | ||||||
| 2460- | 3081- | ایلام | ||||||
| 2440- | 3061- | ایلام | ||||||
| 2420- | 3041- | ایلام | ||||||
| 2400- | 3021- | ایلام | ||||||
| 2380- | 3001- | ایلام | ||||||
| 2360- | 2981- | ایلام | ||||||
| 2340- | 2961- | ایلام | ||||||
| 2320- | 2941- | ایلام | ||||||
| 2300- | 2921- | ایلام | ||||||
| 2280- | 2901- | ایلام | ||||||
| 2260- | 2881- | ایلام | ||||||
| 2240- | 2861- | ایلام | ||||||
| 2220- | 2841- | ایلام | ||||||
| 2200- | 2821- | ایلام | ||||||
| 2180- | 2801- | ایلام | ||||||
| 2160- | 2781- | ایلام | ||||||
| 2140- | 2761- | ایلام | ||||||
| 2120- | 2741- | ایلام | ||||||
| 2100- | 2721- | ایلام | ||||||
| 2080- | 2701- | ایلام | ||||||
| 2060- | 2681- | ایلام | ||||||
| 2040- | 2661- | ایلام | ||||||
| 2020- | 2641- | ایلام | ||||||
| 2000- | 2621- | ایلام | ||||||
| 1980- | 2601- | ایلام | ||||||
| 1960- | 2581- | ایلام | ||||||
| 1940- | 2561- | ایلام | ||||||
| 1920- | 2541- | ایلام | ||||||
| 1900- | 2521- | ایلام | ||||||
| 1880- | 2501- | ایلام | ||||||
| 1860- | 2481- | ایلام | ||||||
| 1840- | 2461- | ایلام | ||||||
| 1820- | 2441- | ایلام | ||||||
| 1800- | 2421- | ایلام | ||||||
| 1780- | 2401- | ایلام | ||||||
| 1760- | 2381- | ایلام | ||||||
| 1740- | 2361- | ایلام | ||||||
| 1720- | 2341- | ایلام | ||||||
| 1700- | 2321- | ایلام | ||||||
| 1680- | 2301- | ایلام | ||||||
| 1660- | 2281- | ایلام | ||||||
| 1640- | 2261- | ایلام | ||||||
| 1620- | 2241- | ایلام | ||||||
| 1600- | 2221- | ایلام | ||||||
| 1580- | 2201- | ایلام | ||||||
| 1560- | 2181- | ایلام | ||||||
| 1540- | 2161- | ایلام | ||||||
| 1520- | 2141- | ایلام | ||||||
| 1500- | 2121- | ایلام | ||||||
| 1480- | 2101- | ایلام | ||||||
| 1460- | 2081- | ایلام | ||||||
| 1440- | 2061- | ایلام | ||||||
| 1420- | 2041- | ایلام | ||||||
| 1400- | 2021- | زادروز زرتشت | ایلام | نخستین دین توحیدی و فراگیر جهان، اشاره به ظهور منجی | ||||
| 1380- | 2001- | ایلام | ||||||
| 1360- | 1981- | ایلام | ||||||
| 1340- | 1961- | ایلام | ||||||
| 1320- | 1941- | ایلام | ||||||
| 1300- | 1921- | ایلام | ||||||
| 1280- | 1901- | ایلام | ||||||
| 1260- | 1881- | ایلام | ||||||
| 1240- | 1861- | ایلام | ||||||
| 1220- | 1841- | ایلام | ||||||
| 1200- | 1821- | ایلام | ||||||
| 1180- | 1801- | ایلام | ||||||
| 1160- | 1781- | ایلام | ||||||
| 1140- | 1761- | ایلام | ||||||
| 1120- | 1741- | ایلام | ||||||
| 1100- | 1721- | ایلام | ||||||
| 1080- | 1701- | ایلام | ||||||
| 1060- | 1681- | ایلام | ||||||
| 1040- | 1661- | ایلام | ||||||
| 1020- | 1641- | ایلام | ||||||
| 1000- | 1621- | اختراع الفبای فنیقی | ایلام | |||||
| 980- | 1601- | ایلام | ||||||
| 960- | 1581- | ایلام | ||||||
| 940- | 1561- | ایلام | ||||||
| 920- | 1541- | ایلام | ||||||
| 900- | 1521- | ایلام | ||||||
| 880- | 1501- | ایلام | ||||||
| 860- | 1481- | ایلام | ||||||
| 840- | 1461- | ایلام | ||||||
| 820- | 1441- | ایلام | ||||||
| 800- | 1421- | ایلام | ||||||
| 780- | 1401- | ایلام | ||||||
| 760- | 1381- | ایلام | ||||||
| 740- | 1361- | ایلام | ||||||
| 720- | 1341- | ایلام | ||||||
| 700- | 1321- | ایلام | ||||||
| 680- | 1301- | مادها | ||||||
| 660- | 1281- | مادها | ||||||
| 640- | 1261- | مادها | ||||||
| 620- | 1241- | مادها | ||||||
| 600- | 1221- | مادها | ||||||
| 580- | 1201- | مادها | فیثاغورس | |||||
| 560- | 1181- | مادها | ||||||
| 540- | 1161- | هخامنشیان | کوروش بزرگ کمبوجیه دوم |
شورش داریوش علیه گوماتا، سلطنت کوروش کبیر، فتح لیدیا، فتح بابل، ساخت پاسارگاد | آناکسیمنس | |||
| 520- | 1141- | هخامنشیان | بردیا | |||||
| 500- | 1121- | هخامنشیان | داریوش بزرگ | ساخت تخت جمشید | ||||
| 480- | 1101- | هخامنشیان | خشیارشا | سلطنت خشایارشا، ساخت بزرگترین ارتش جهان،، فتح آتن و آکروپولیس، اولین قتل پادشاه توسط پسر، نبرد ماراتون، نبرد ترموپیل، نبرد سالامیس | سقراط | |||
| 460- | 1081- | هخامنشیان | اردشیر یکم | |||||
| 440- | 1061- | ظهور بودا | هخامنشیان | اردشیر یکم | ||||
| 420- | 1041- | هخامنشیان | خشایارشاه دوم سعذیانه داریوش دوم |
افلاطون | ||||
| 400- | 1021- | هخامنشیان | اردشیر دوم | ارسطو | ||||
| 380- | 1001- | هخامنشیان | اردشیر دوم | |||||
| 360- | 981- | هخامنشیان | اردشیر سوم | |||||
| 340- | 961- | حمله اسکندر | سلوکیان | اردشیر چهارم داریوش سوم |
اقلیدس | |||
| 320- | 941- | سلوکیان | ||||||
| 300- | 921- | سلوکیان | ارشمیدس | |||||
| 280- | 901- | سلوکیان | ||||||
| 260- | 881- | سلوکیان | ||||||
| 240- | 861- | اشکانیان | ||||||
| 220- | 841- | اختراع کاغذ | اشکانیان | |||||
| 200- | 821- | اشکانیان | ||||||
| 180- | 801- | اشکانیان | بطلمیوس | |||||
| 160- | 781- | اشکانیان | ||||||
| 140- | 761- | اشکانیان | ||||||
| 120- | 741- | اشکانیان | ||||||
| 100- | 721- | اشکانیان | ||||||
| 80- | 701- | اشکانیان | ||||||
| 60- | 681- | اشکانیان | ||||||
| 40- | 661- | اشکانیان | ||||||
| 20- | 641- | اشکانیان | ||||||
| 0 | 621- | ولادت عیسی مسیح (ع) | اشکانیان | |||||
| 20 | 601- | اشکانیان | ||||||
| 40 | 581- | اشکانیان | ||||||
| 60 | 561- | اشکانیان | ||||||
| 80 | 541- | اشکانیان | ||||||
| 100 | 521- | اشکانیان | ||||||
| 120 | 501- | اشکانیان | ||||||
| 140 | 481- | اشکانیان | ||||||
| 160 | 461- | اشکانیان | ||||||
| 180 | 441- | اشکانیان | ||||||
| 200 | 421- | اشکانیان | ||||||
| 220 | 401- | رسمی شدن دین مسیح در روم | اشکانیان | سلطنت اردشیر بابکان، ظهور آیین مانی، گرویدن ارمنستان به مسحیت | ||||
| 240 | 381- | ساسانیان | ||||||
| 260 | 361- | ساسانیان | ||||||
| 280 | 341- | ساسانیان | ||||||
| 300 | 321- | ساسانیان | ||||||
| 320 | 301- | ساسانیان | ||||||
| 340 | 281- | ساسانیان | ||||||
| 360 | 261- | ساسانیان | ||||||
| 380 | 241- | ساسانیان | ||||||
| 400 | 221- | ساسانیان | ||||||
| 420 | 201- | ساسانیان | ||||||
| 440 | 181- | ساسانیان | ||||||
| 460 | 161- | ساسانیان | ||||||
| 480 | 141- | ساسانیان | ||||||
| 500 | 121- | ساسانیان | ||||||
| 520 | 101- | ساسانیان | ||||||
| 540 | 81- | ساسانیان | ||||||
| 560 | 61- | ولادت حضرت محمد (ص) | ساسانیان | |||||
| 580 | 41- | ساسانیان | ||||||
| 600 | 21- | ساسانیان | ||||||
| 620 | 1- | هجرت حضرت محمد (ص) | ساسانیان | |||||
| 640 | 19 | ایجاد امت اسلام در عربستان | خلفای راشدین | |||||
| 660 | 39 | خلفای راشدین | ||||||
| 680 | 59 | خلفای اموی | ||||||
| 700 | 79 | خلفای اموی | ||||||
| 720 | 99 | خلفای اموی | ||||||
| 740 | 119 | خلفای اموی | ||||||
| 760 | 139 | |||||||
| 780 | 159 | |||||||
| 800 | 179 | |||||||
| 820 | 199 | طاهریان | جنگ انزن | |||||
| 840 | 219 | طاهریان | ||||||
| 860 | 239 | طاهریان | ||||||
| 880 | 259 | سامانیان، صفاریان | ||||||
| 900 | 279 | اختراع باروت | سامانیان | |||||
| 920 | 299 | سامانیان، زیاریان | ||||||
| 940 | 319 | سامانیان، زیاریان، بوییان | ||||||
| 960 | 339 | سامانیان، زیاریان، بوییان | سلطنت شاه عباس | |||||
| 980 | 359 | سامانیان، زیاریان، بوییان | ||||||
| 1000 | 379 | زیاریان، بوییان | ||||||
| 1020 | 399 | زیاریان، بوییان | ||||||
| 1040 | 419 | زیاریان، غزنویان، سلجوقیان | ||||||
| 1060 | 439 | زیاریان، سلجوقیان | سلطنت شاه سلطان حسین | |||||
| 1080 | 459 | آغاز جنگ‌های صلیبی | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | |||||
| 1100 | 479 | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||||
| 1120 | 499 | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||||
| 1140 | 519 | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||||
| 1160 | 539 | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||||
| 1180 | 559 | سلجوقیان، خوارزمشاهیان | ||||||
| 1200 | 579 | اختراع قطب نما | ||||||
| 1220 | 599 | |||||||
| 1240 | 619 | ایلخانیان | ||||||
| 1260 | 639 | ایلخانیان | ||||||
| 1280 | 659 | ایلخانیان | ||||||
| 1300 | 679 | ایلخانیان | ||||||
| 1320 | 699 | آغاز جنگ صدساله انگلستان و فرانسه | ایلخانیان | |||||
| 1340 | 719 | ایلخانیان | ||||||
| 1360 | 739 | تیموریان | ||||||
| 1380 | 759 | تیموریان، آق‌قویونلو، قراقویونلو | ||||||
| 1400 | 779 | تیموریان، آق‌قویونلو، قراقویونلو | ||||||
| 1420 | 799 | تیموریان، آق‌قویونلو، قراقویونلو | ||||||
| 1440 | 819 | اختراع دستگاه چاپ | سقوط قسطنطنیه | تیموریان، آق‌قویونلو، قراقویونلو | لئوناردو داوینچی | |||
| 1460 | 839 | تیموریان، آق‌قویونلو، قراقویونلو | ||||||
| 1480 | 859 | کشف قاره امریکا | تیموریان، آق‌قویونلو | کوپرنیک | ||||
| 1500 | 879 | صفویان | ||||||
| 1520 | 899 | آغاز شیوع آبله | صفویان | |||||
| 1540 | 919 | نظریه خورشید مرکزی | صفویان | |||||
| 1560 | 939 | جنگ لپانتو | صفویان | گالیله | ||||
| 1580 | 959 | صفویان | ||||||
| 1600 | 979 | تاسیس کمپانی هند شرقی | صفویان | |||||
| 1620 | 999 | صفویان | ||||||
| 1640 | 1019 | صفویان | ||||||
| 1660 | 1039 | صفویان | ||||||
| 1680 | 1059 | صفویان | ||||||
| 1700 | 1079 | اختراع ماشین بخار | جنگ پلتاوا | صفویان | ||||
| 1720 | 1099 | صفویه | حمله افغان به ایران | |||||
| 1740 | 1119 | اختراع شِشَکان | آغاز جنگ هفت ساله اروپا، جنگ کالدون | افشاریان | ||||
| 1760 | 1139 | نظریه اکسیژنی احتراق | جنگ استفلال امریکا | زندیان | فریدریش هگل | |||
| 1780 | 1159 | اختراع واکسن | زندیان | اگوست کنت، آرتور شوپنهاور | ||||
| 1800 | 1179 | جنگ اولم، نبرد واترلو، تشکیل پادشاهی متحد بریتانیا، جنگ ۱۸۱۲ میان بریتانیا و امریکا | قاجاریان | آقامحمدشاه محمدشاه |
پیمان گلستان | ناپلئون بناپارت، کارل مارکس، چارلز داروین، جان استوارت میل | ||
| 1820 | 1199 | اختراع تلگراف | قاجاریان | محمدشاه ناصرالدین شاه |
سلطنت محمدمیرزا، پیمان ترکمنچای | |||
| 1840 | 1219 | نظریه تکامل، اختراع یخچال، کشف داروی بیهوشی، فولادسازی صنعتی ساخت اولین پالایشگاه |
نبرد کریمه آغاز سلطنت ۶۳ ساله ملکه ویکتوریا، انقلاب‌های ۱۸۴۸ در اروپا، مانیفست حزب کمونیست |
قاجاریان | ناصرالدین شاه | ونسان ون گوگ، الکساندر دوما، فریدریش نیچه | ||
| 1860 | 1239 | اختراع تلفن، اختراع برق، پاستوریزه کردن، افتتاح مترو | جنگ انفصال امریکا، شیوع وبا، تشکیل صلیب سرخ، اتمام ساخت کانال سوئز |
قاجاریان | ناصرالدین شاه مظفرالدین شاه |
قتل امیرکبیر | گاندی، ماکس وبر | |
| 1880 | 1259 | اختراع اتوموبیل، اختراع رادیو، اختراع سیستم فاضلاب، اختراع زیردریایی ساخت اولین نیروگاه برق |
جنگ پیکار میوند، جنگ چین و ژاپن، جنگ امریکا و اسپانیا، آنفلونزای روسی، احیای بازی‌های المپیک | قاجاریان | مظفرالدین شاه محمدعلی شاه |
مائو تسه‌تونگ | ||
| 1900 | 1279 | نظریه کوانتومی، نظریه نسبیت انیشتین، نظریه صفحات تکتونیک، اختراع هواپیما، اختراع دستگاه تهویه هوا | جنگ جهانی اول، جنگ روسیه و ژاپن | قاجاریان | محمدعلی شاه احمدشاه |
انقلاب مشروطه، شکست قرارداد 1919، به توپ بستن مجلس، قحطی بزرگ ایران | ||
| 1920 | 1299 | کشف پنیسیلین، اختراع تلویزیون، فن پرتاب موشک، شکافت هسته‌ای | جنگ جهانی دوم | پهلوی | رضاشاه | کودتای 1299، سلطنت رضاشاه، تغییر نام پرشیا به ایران، کودتای 1332 | مارتین لوتر کینگ | |
| 1940 | 1319 | اختراع ترانزیستور، اختراع کامپیوتر، نظریه بازی‌ها | جنگ کره، جنگ ویتنام، آنفلونزای آسیایی | پهلوی | رضاشاه | ملی شدن نفت | ||
| 1960 | 1339 | اختراع اینترنت، اختراع قرص | جنگ شوروی در افغانستان | پهلوی | محمدرضاشاه | قیام 15 خرداد، انقلاب سفید، انقلاب اسلامی | ||
| 1980 | 1359 | اولین کامپیوتر شخصی | سقوط دیوار برلین، انحلال شوروی، حمله امریکا به عراق، شیوع ایدز | جمهوری اسلامی | ابوالحسن بنی صدر محمدعلی رجایی آیت الله سید علی خامنه‌ای اکبر هاشمی رفسنجانی |
جنگ تحمیلی | ||
| 2000 | 1379 | 11 ستامپر و حمله امریکا به افعانستان، ظهور داعش، جنگ داخلی سوریه، جنگ داخلی یمن، اپیدمی ویروس کرونا | جمهوری اسلامی | سید محمد خاتمی محمود احمدی‌نژاد حسن روحانی |
برجام و لغو آن | |||
| 2020 | 1399 | جمهوری اسلامی | ابراهیم رئیسی |
